Wypadek przy pracy – najważniejsze informacje
Jak prezentują dane GUS w Polsce liczba wypadków przy pracy w 2020 roku (w okresie od stycznia do września) zmniejszyła się, aż o 24% w stosunku do analogicznego okresu w roku 2019. Mimo dużej poprawy bezpieczeństwa w pracy nadal mamy do czynienia z kilkudziesięcioma tysiącami takich zdarzeń rocznie. Z tego powodu warto dowiedzieć się: czym jest wypadek w pracy, a także jakie są obowiązki pracodawcy i pracownika w razie wypadku przy pracy?
Wypadek w pracy – definicja
Na początku wyjaśnijmy, czym jest wypadek w pracy? Szukając odpowiedzi na to pytanie, sięgnęliśmy do oficjalnych dokumentów Państwowej Inspekcji Pracy: “Za wypadek przy pracy uważa się zdarzenie: nagłe, wywołane przyczyną zewnętrzną, powodujące uraz lub śmierć, które nastąpiło w związku z pracą”. Jak zatem wynika z przywołanego cytatu, na definicję wypadku w pracy składają się 4 warunki.
4 warunki wypadku przy pracy
Nie każde zdarzenie może zostać uznane za wypadek przy pracy. Jak wspomnieliśmy wcześniej, muszą zaistnieć cztery okoliczności i wszystkie powinny być spełnione.
Kryteria, które definiują wypadek przy pracy – zdarzenie:
- nagłe – za takie uznaje się zdarzenie, które wystąpiło w czasie nie dłuższym, niż jedna dniówka robocza,
- wywołane przyczyną zewnętrzną – to takie, w którym czynniki zewnętrzne wywołały uszczerbek na zdrowiu (nadmierny wysiłek fizyczny również kwalifikuje się jako przyczyna zewnętrzna),
- powodujące uraz albo śmierć – za uraz uważa się uszkodzenie tkanek lub narządów ciała pracownika wskutek działania czynnika zewnętrznego,
- które nastąpiło w związku z pracą – kwalifikują się zarówno zdarzenia wynikające z bezpośredniego polecenia pracodawcy, jak i te, które pośrednio wiążą się z wykonywaniem zadań np. korzystanie z urządzeń sanitarnych.
Rodzaje wypadków w pracy
Charakteryzując wypadek przy pracy należy zwrócić uwagę na jego klasyfikację, która zależna jest od okoliczności oraz konsekwencji. Wyróżnia się cztery rodzaje wypadków: zbiorowy, śmiertelny, ciężki oraz powodujący czasową niezdolność do pracy.
Wypadek zbiorowy
Wypadek zbiorowy ma miejsce wówczas, gdy ucierpiała więcej, niż jedna osoba w wyniku tego samego zdarzenia.
Śmiertelny wypadek w pracy
Wypadek śmiertelny, to taki, który doprowadził do śmierci poszkodowanego w okresie do 6 miesięcy od wypadku.
Ciężki wypadek w pracy
Występuje wówczas, gdy doszło do ciężkiego uszkodzenia ciała, choroby nieuleczalnej (takiej, która zagraża życiu), trwałej choroby psychicznej, a także, gdy pracownik został na skutek wypadku pozbawiony możliwości dalszego wykonywania swojego zawodu lub jego ciało zostało trwale zeszpecone/zniekształcone.
Wypadek powodujący czasową niezdolność do pracy
To inaczej wydarzenie w wyniku, którego doszło do urazu fizycznego lub psychicznego pracownika na skutek tego zdarzenia.
Zgłoszenie wypadku przy pracy – obowiązki pracownika
Podstawowym obowiązkiem pracownika, który jest świadkiem wypadku przy pracy, jest niezwłoczne udzielenie pomocy osobie poszkodowanej. Najważniejsze, by nie przejść obojętnie wobec zaistniałej sytuacji i jak najszybciej zareagować np. zabierając poszkodowanego z miejsca zagrożenia. Brak reakcji może skutkować pociągnięciem do odpowiedzialności karnej. Pracownik powinien również zawiadomić przełożonego i pozostałych współpracowników znajdujących się w rejonie zagrożenia o ryzyku utraty zdrowia lub życia. Może to zrobić w sposób ustny lub pisemny – adekwatny do zaistniałych okoliczności.
Postępowanie w razie wypadku w czasie pracy – obowiązki pracodawcy
Znacznie większa liczba obowiązków spoczywa na pracodawcy, w którego zakładzie doszło do wypadku. Szczegółowy opis obejmujący zakres działań, jakie należy podjąć, odnajdziecie na stronie PIP.
Najważniejsze obowiązki pracodawcy, to:
- Udzielenie poszkodowanym pierwszej pomocy.
- Zabezpieczenie miejsca wypadku.
- W przypadku ciężkiego lub śmiertelnego wypadku zawiadomienie właściwego okręgowego inspektora pracy i prokuratora.
- Powołanie zespołu powypadkowego.
- Ustalenie okoliczności i przyczyn wypadku.
- Sporządzenie i zatwierdzenie protokołu powypadkowego.
Naszym klientom zapewniamy wsparcie w zakresie dokumentacji powypadkowej? Potrzebujesz pomocy? Skontaktuj się z ekspertem BHP.